Snoeien is bloeien
Steeds vaker gaan relaties kapot aan stress. Eén op de vier Nederlanders kampt met psychische klachten en 12 procent van alle bezoeken aan de huisarts zijn stress-gerelateerd. Er moet te veel, we willen te veel en we hebben te veel. Aandacht versnippert. Focus en energie verdwijnt. Tijd om te snoeien en te ervaren hoe heilzaam het is om minder te doen, minder te hebben, minder te plannen, los te laten en er vooral te zijn voor elkaar.
Slechts één wens: meer tijd samen
“Wat ik eigenlijk alleen maar wil is tijd samen.” Tegenover me zit een verbitterde vrouw met bedroefde grijsblauwe ogen in een fijn gevormd gezicht. Minstens de helft van haar leven heeft ze geduldig gewacht op wat ze eigenlijk wilde maar tot nu toe niet kreeg: simpelweg meer tijd samen. Ze is alleen naar me toegekomen. Hij heeft het druk met zijn bedrijf en is eerder al eens afgehaakt bij relatietherapie.
Huwelijken mislukken vanwege de gedrevenheid en stress van mannen en vrouwen onderweg naar meer en beter. Vaak met het excuus dat de drukte maar tijdelijk is: ‘Als dit project af is’, dan wordt het rustiger op werk. ‘Nog even doorzetten, dan krijg ik die promotie’ of ‘dan hebben we genoeg geld om…’
Maar wanneer is ‘even’ afgelopen en wanneer is genoeg genoeg?
Meer kwaliteit en bloei in je leven krijg je door drastisch te snoeien. Minder prikkels, minder afspraken, minder taken, minder afleiding door sociale media, minder familieverplichtingen en meer focus op wat écht belangrijk is om je relatie en gezin gezond te houden.
Snoeien in de tuin bevordert dat bomen en planten de hele zomer lang uitbundig bloeien (zelfs in deze droge tijd!) en dat ze rijkelijk vrucht dragen wanneer de tijd rijp is. Snoeien geeft licht en lucht in de kruin van een boom en zorgt er voor dat er ruimte komt voor jonge sterke takken.
Overwoekerd
Net als een tuin zal een relatie zich van nature wel een tijdje redden als je helemaal niets doet aan onderhoud. Je begint samen, jong en veerkrachtig en hebt alleen een relatie met elkaar en de eenvoudige zorgen van alledag.
Met de komst van een eerste kind, zijn er plotseling drie relaties: jullie relatie, maar ook die van ieder van jullie als vader en moeder met het kind. En wanneer er een broertje of zusje komt, komt er opnieuw een veelvoud aan relaties bij. En meer spullen. En meer afspraken. En meer feestjes. En meer vriendjes. En meer huisdieren. En meer zorgen…
Voor je het weet is je relatie overwoekerd.
Sandwich generatie
Weer tien jaar later behoor je ineens tot de sandwich generatie. Je bent niet alleen aan het zorgen voor je eigen gezin, maar gaandeweg verleen je steeds meer mantelzorg aan je ouder wordende ouders. Daarnaast ben je lid geworden van de oudercommissie of het schoolbestuur, help je bij het kinderwerk van de kerk en oh ja: op het werk heb je ook wat extra taken op je genomen.
Is het al genoeg?
Lukt het je om een volgende keer dat er een beroep op je wordt gedaan nee te zeggen?
Die verjaardag af te zeggen?
Nee te zeggen tegen je baas en daarmee ja tegen jezelf?
Wanneer je leven wordt overwoekerd door alle activiteiten, spullen en relaties die er in de loop van de jaren zijn bij gekomen, ontkom je niet meer aan snoeien. En dat vergt moed, want snoeien doe je rigoreus. Soms totdat er praktisch niets overblijft. Om daar later in het seizoen de vruchten van te plukken.
Zelfbeheer(sing)
Noodgedwongen vanwege mijn gezondheid moest ik zelf die stap ook nemen. En het blijft aandacht van me vragen om bewust meer tot mijn recht te komen met minder. Betere keuzes te maken bij het vullen – of juist leeg houden (!) – van de agenda. Maar ook het beheren van tijd die zo gemakkelijk verloren gaat aan tv-kijken, de telefoon en de omgeving die niet van je gewend is dat je vaker nee zegt. Mijn conclusie: het gaat niet om tijdbeheer, taakbeheer, relatiemanagement en spullenbeheer, maar vooral om zelfsbeheer(sing).
Minimaliseren
Maar hoe doe je dat dan: snoeien en minimaliseren? Allereerst is het belangrijk om te bedenken waar je wilt beginnen. In het wilde weg op alle gebieden beginnen te minderen levert alleen maar frustratie op en meestal een hele hoop rommel. Onderzoek op welk gebied jij de meeste stress ervaart en begin daar. Met een kleine overzichtelijke eerste stap.
Agenda en tijdbeheer
Een belangrijk hulpmiddel daarbij is steeds weer jezelf af te vragen: wat wil ik en wat kan ik?
Wat levert het op en wat kost het? Waarvan word ik, worden wij gelukkig? Maak zelf of samen de keuze om bij voorbeeld alleen twee avonden per week een activiteit te plannen of maximaal een verjaardagsvisite of familiebezoek te doen in het weekend. Kies voor een rustdag per week. Of zoals iemand me van de week mailde: “Het liefst doe ik niets, behalve scharrelen in en om huis, liefst met man en kind direct in de buurt.”
Ontspullen
Kijk eens eerlijk om je heen hoeveel je te veel hebt. Maar dan echt eerlijk. Ten diepste worden we niet gelukkig door de spullen die we hebben, maar door mooie ervaringen. Sterker nog. Meestal bezitten de spullen ons omdat er dan weer meer is om te onderhouden en te verzorgen.
Ontspullen maakt gelukkig en begint bij de voordeur. Wees kritisch bij elke aankoop en vraag je af: is dit dit echt nodig? Ga vervolgens met dezelfde kritische blik door de boekenkast, de kledingkast, de keuken, cd/dvd-collectie enzovoorts. Gooi weg, geef weg of verkoop. En behoud alleen de basics die je dagelijks gebruikt. Zo sla je ook meteen een slag op het gebied van geldbeheer.
Sociale media en relaties
Ons brein is slechts in staat een echte verbinding aan te gaan met ongeveer tien mensen. We kunnen eenvoudigweg niet meer onthouden dan de verjaardagen en het wel en wee van een handjevol mensen om ons heen. Voor echte betrokkenheid is het nodig om letterlijk in kaart te brengen wie er naast je directe gezin en familie je naasten zijn. En om die de aandacht te geven die ze verdienen.
Sociale media zijn wat dat betreft zowel een zegen als een vloek. Dankzij Facebook, Linked-In en Twitter ben ik ‘connected’ met bijna iedereen die ik ooit ontmoette. Van vroeger en nu. Dichtbij en wereldwijd. In het echt of soms alleen maar digitaal. Ja, ik ben attenter en vergeet amper nog verjaardagen. Maar als ik eerlijk ben: zou ik voor Facebook werkelijk 700 kaartjes per jaar hebben gestuurd?
Voor mij is de tijd gekomen om digitaal te snoeien. Regelmatig zie ik berichtjes voorbijkomen van mensen die zichzelf digitaal opheffen omdat ze er letterlijk genoeg van hebben. Maar ook daarin geldt: kijk wat past bij jou. Helemaal kappen, vaste tijden met jezelf afspreken of misschien een account met alleen die vrienden die in het hier en nu nog relevant zijn in je leven.
Deze blog verscheen eerder als artikel in het Friesch Dagblad van 15 maart 2014.
Meer lezen?
Aanbevolen boeken
Verlangen naar minder, Jelle Derckx
Steeds leuker, Jelle Hermus
Eenvoud in je leven, eenvoud in jezelf, Elaine St. James.
Versimpel je leven,Sjoukje van de Kolk.
De luxe van genoeg, Martin van der Gaag, Thomas Volmann